Checklist สำคัญสำหรับเลือกกันแดดปราศจากสารรบกวนฮอร์โมน

checklist-sunscreen-hormone-disrupting

สวัสดีค่ะทุกคน! ในชีวิตประจำวันของเรา ไม่ว่าจะออกไปเจอแดดจ้า หรือนั่งทำงานอยู่หน้าคอมพิวเตอร์ที่บ้าน ผิวของเราก็ล้วนเผชิญกับรังสียูวีที่มองไม่เห็นอยู่ตลอดเวลา โล่ป้องกันที่เราพึ่งพามากที่สุดก็คือ “ครีมกันแดด” ใช่ไหมคะ

Table of Contents

ทำไมการอ่านฉลากกันแดดจึงสำคัญกว่าที่คิด?

คุณเคยสงสัยไหมคะว่าทำไมบางครั้งใช้กันแดดแล้วสิวขึ้น ผิวแพ้ หรือแม้แต่กังวลว่าสารเคมีเหล่านั้นจะซึมเข้าสู่ร่างกายหรือไม่? คำตอบอยู่ที่ “ฉลาก” ค่ะ การอ่านฉลากไม่ใช่แค่เรื่องของส่วนผสม แต่คือการปกป้องตัวเองจากผลกระทบที่อาจเกิดขึ้นได้รอบด้าน

จากอาการระคายเคืองเล็กน้อยสู่ปัญหาใหญ่

สารก่อภูมิแพ้และระคายเคือง สำหรับผิวแพ้ง่าย สารเคมีบางชนิด เช่น น้ำหอมสังเคราะห์ แอลกอฮอล์ หรือสารกันแดดเคมีบางตัว อาจกระตุ้นให้เกิดอาการแพ้ ผื่นแดง คัน หรือระคายเคืองได้ง่าย

สารอุดตันรูขุมขน เนื้อกันแดดที่หนักหรือมีส่วนผสมบางอย่างอาจทำให้อุดตันรูขุมขน นำไปสู่ปัญหาสิวอุดตันหรือสิวอักเสบได้ โดยเฉพาะกับผู้ที่มีผิวมันหรือเป็นสิวง่าย

ปฏิกิริยากับผิวเมื่อโดนแดด (Phototoxicity, Photoallergy) สารเคมีบางชนิดในกันแดด เมื่อทำปฏิกิริยากับแสงแดดแล้ว อาจก่อให้เกิดอาการแพ้แสง หรือผิวไวต่อแดดผิดปกติได้ค่ะ

ผลกระทบต่อสุขภาพโดยรวม: ภัยเงียบที่อาจซึมลึก

การดูดซึมเข้าร่างกาย งานวิจัยหลายชิ้นเริ่มชี้ให้เห็นว่าสารเคมีกันแดดบางชนิด สามารถซึมผ่านผิวหนังเข้าสู่กระแสเลือดและตรวจพบได้ในร่างกาย ซึ่งเป็นข้อกังวลที่ต้องจับตาดูต่อไป

สารรบกวนระบบฮอร์โมน (Endocrine Disrupting Chemicals

 สารบางชนิดในกันแดด เช่น Oxybenzone หรือ Homosalate มีข้อกังวลว่าอาจไปรบกวนการทำงานของระบบฮอร์โมนในร่างกายได้

ความเสี่ยงต่อการเกิดมะเร็ง แม้จะยังไม่มีข้อสรุปที่ชัดเจน แต่ก็มีงานวิจัยบางส่วนที่ตั้งข้อสังเกตถึงความสัมพันธ์ของสารเคมีบางชนิดกับการเพิ่มความเสี่ยงต่อการเกิดมะเร็ง จึงเป็นเรื่องที่เราควรตระหนักและเลือกสิ่งที่ปลอดภัยไว้ก่อนค่ะ

ผลกระทบต่อสิ่งแวดล้อม

สารเคมีทำลายปะการังและระบบนิเวศทางทะเล นี่คือเรื่องใหญ่ที่หลายประเทศเริ่มให้ความสำคัญ สารเคมีกันแดดบางชนิด เช่น **Oxybenzone** และ **Octinoxate** เป็นตัวการหลักที่ทำให้ปะการังฟอกขาว ทำลายดีเอ็นเอของสาหร่าย และส่งผลกระทบต่อสิ่งมีชีวิตในทะเลอย่างร้ายแรง

มลภาวะจากไมโครพลาสติก ในบางผลิตภัณฑ์อาจมีส่วนผสมของเม็ดบีดส์พลาสติกขนาดเล็ก (Microplastics) ที่ไม่สามารถย่อยสลายได้ ก่อให้เกิดมลภาวะต่อแหล่งน้ำและเป็นอันตรายต่อสัตว์น้ำ

ทำความรู้จัก “ประเภท” ของกันแดด

ก่อนที่เราจะไปเจาะลึก Checklist กัน เรามาทำความรู้จักกับประเภทของ  กันแดด กันก่อนค่ะ เพราะนี่คือหัวใจสำคัญที่จะช่วยให้คุณเข้าใจว่ากันแดดทำงานอย่างไร และสารแบบไหนที่เหมาะกับคุณ

กันแดดแบบ Physical/Mineral Sunscreen 

ลองนึกภาพ “โล่ป้องกัน” ค่ะ นี่คือกันแดดที่ทำงานเหมือนเกราะป้องกันผิว

ส่วนผสมหลัก

Zinc Oxide และ Titanium Dioxide สองฮีโร่หลักที่อ่อนโยนต่อผิว

หลักการทำงาน

เมื่อทาลงบนผิว อนุภาคของ Zinc Oxide และ Titanium Dioxide จะทำหน้าที่เสมือนกระจกเล็กๆ คอย **สะท้อนและกระจายรังสียูวี** (ทั้ง UVA และ UVB) ออกไปจากผิวทันทีที่ทา

ข้อดี

  • อ่อนโยน เหมาะสำหรับผิวแพ้ง่าย ผิวบอบบาง และแม้กระทั่งผิวเด็ก
  • ออกฤทธิ์ทันที ไม่ต้องรอให้สารซึมซาบเข้าสู่ผิว ทาแล้วออกแดดได้เลย
  • ไม่ค่อยซึมเข้าสู่ผิว ทำงานอยู่บนชั้นผิวภายนอก จึงลดข้อกังวลเรื่องการดูดซึมเข้าร่างกาย
  • เป็นมิตรต่อสิ่งแวดล้อม สารเหล่านี้ไม่ส่งผลกระทบต่อปะการังและสิ่งมีชีวิตในทะเลมากเท่ากันแดดเคมี

ข้อควรพิจารณา

  •  เนื้ออาจหนัก ในอดีตเนื้ออาจหนักและทิ้งคราบขาว (แต่ปัจจุบันเทคโนโลยีดีขึ้นมาก ทำให้เนื้อบางเบาขึ้น)
  • อาจทิ้งคราบขาว โดยเฉพาะในสูตรที่มีสัดส่วน Zinc Oxide สูง อาจเห็นเป็นคราบขาวเล็กน้อยบนผิว
  • อาจต้องทาซ้ำบ่อยกว่า  โดยเฉพาะหลังกิจกรรมที่ทำให้เหงื่อออกมาก หรือหลังว่ายน้ำ

กันแดดแบบ Chemical Sunscreen

กันแดดชนิดนี้จะทำงานเหมือน “ฟองน้ำดูดซับ” ค่ะ

ส่วนผสมหลัก ชื่อที่เรามักจะเห็นบ่อยๆ คือ Oxybenzone, Avobenzone, Octinoxate, Octocrylene, Homosalate, Octisalate และอื่นๆ อีกมากมาย

หลักการทำงาน สารเคมีเหล่านี้จะ ดูดซับรังสียูวี ที่ตกกระทบลงบนผิว จากนั้นจะเปลี่ยนพลังงานแสงเป็นพลังงานความร้อนที่ไม่เป็นอันตราย แล้วปลดปล่อยออกไปจากผิว

ข้อดี

  • เนื้อบางเบา มักจะมีเนื้อสัมผัสที่บางเบา ซึมง่าย และไม่ทิ้งคราบขาวบนผิว
  • สะดวกในการใช้งาน รู้สึกสบายผิวมากกว่าสำหรับบางคน

ข้อควรพิจารณา

  • อาจก่อการระคายเคือง/แพ้ สารเคมีบางชนิดอาจกระตุ้นให้เกิดอาการแพ้หรือระคายเคืองในผู้ที่มีผิวบอบบาง
  • ต้องรอออกฤทธิ์ ควรทาก่อนออกแดดประมาณ 15-20 นาที เพื่อให้สารเคมีซึมซาบและเริ่มทำงาน
  • สารบางตัวมีข้อกังวล มีงานวิจัยที่ชี้ให้เห็นถึงข้อกังวลด้านสุขภาพ (การดูดซึม, รบกวนฮอร์โมน) และสิ่งแวดล้อม (ทำลายปะการัง)

ผลกระทบต่อสิ่งแวดล้อม

สารเคมีทำลายปะการังและระบบนิเวศทางทะเล นี่คือเรื่องใหญ่ที่หลายประเทศเริ่มให้ความสำคัญ สารเคมีกันแดดบางชนิด เช่น Oxybenzone และ  Octinoxate เป็นตัวการหลักที่ทำให้ปะการังฟอกขาว ทำลายดีเอ็นเอของสาหร่าย และส่งผลกระทบต่อสิ่งมีชีวิตในทะเลอย่างร้ายแรง

มลภาวะจากไมโครพลาสติก ในบางผลิตภัณฑ์อาจมีส่วนผสมของเม็ดบีดส์พลาสติกขนาดเล็ก (Microplastics) ที่ไม่สามารถย่อยสลายได้ ก่อให้เกิดมลภาวะต่อแหล่งน้ำและเป็นอันตรายต่อสัตว์น้ำ

Checklist สำคัญในการอ่านฉลากกันแดด

มาถึงช่วงเวลาสำคัญแล้วค่ะ! นี่คือ Checklist ที่คุณสามารถนำไปใช้ตรวจสอบฉลากกันแดดได้อย่างมั่นใจ เพื่อให้ได้กันแดดที่ “ปราศจาก” สารก่อกวน และดีต่อผิวและโลกของคุณมากที่สุดค่ะ

สิ่งที่ “ควรมองหา” บนฉลาก

เมื่อพลิกดูฉลากแล้ว ลองมองหาสัญลักษณ์และส่วนผสมเหล่านี้กันเลยค่ะ!
ประเภทกันแดด

Broad Spectrum

  • นี่คือคุณสมบัติ ห้ามพลาด! หมายความว่ากันแดดนี้สามารถป้องกันได้ทั้งรังสี UVA   (ที่ทำให้เกิดริ้วรอย จุดด่างดำ และทำลายคอลลาเจน) และ UVB (ที่ทำให้ผิวไหม้ แดง และเป็นสาเหตุหลักของมะเร็งผิวหนัง)  เปรียบเสมือนการสวมเกราะป้องกันแบบ Full Option ค่ะ

SPF (Sun Protection Factor)

  • อธิบายความหมาย:   ค่า SPF บ่งบอกถึงความสามารถในการ   ป้องกันรังสี UVB   ยิ่งค่าสูงเท่าไหร่ ก็ยิ่งป้องกันได้นานขึ้น (แต่ไม่ได้หมายถึงป้องกันได้ 100% หรือดีกว่ากันมากนัก)
  • แนะนำ:   สำหรับการใช้งานทั่วไปในชีวิตประจำวัน   SPF 30 เป็นอย่างต่ำ   ถือว่าเพียงพอและให้การป้องกันที่ดีเยี่ยมแล้วค่ะ หากกิจกรรมกลางแจ้งหนักๆ หรือต้องโดนแดดจัดเป็นเวลานาน สามารถเลือก SPF 50 ได้
  • เคล็ดลับ:  SPF 30 กรองรังสี UVB ได้ประมาณ 97%, SPF 50 กรองได้ประมาณ 98% ส่วนต่างเพียงเล็กน้อยเท่านั้นค่ะ

PA (Protection Grade of UVA):  

  • อธิบายความหมาย:   ค่า PA คือมาตรฐานบ่งชี้ความสามารถในการ   ป้องกันรังสี UVA   (ตัวการทำร้ายผิวลึกๆ ถึงคอลลาเจน) โดยมีสัญลักษณ์ “+” บ่งบอกระดับการป้องกัน
  • ควร เลือกกันแดด ที่มีค่า   PA+++ หรือ PA++++   เพื่อการปกป้องรังสียูวีเออย่างเต็มประสิทธิภาพค่ะ

สารกันแดดหลักที่แนะนำ (Mineral Filters):  

นี่คือตัวเลือกที่เราอยากแนะนำสำหรับทุกคน โดยเฉพาะผู้ที่มีผิวแพ้ง่ายและห่วงใยสิ่งแวดล้อมค่ะ
  •  Zinc Oxide (ซิงค์ออกไซด์):   เป็นสารกันแดดกายภาพที่   ดีเยี่ยมในการป้องกันทั้ง UVA และ UVB   ได้อย่างกว้างขวางและเสถียร มีคุณสมบัติช่วยปลอบประโลมผิวได้ด้วย
  • Titanium Dioxide (ไททาเนียมไดออกไซด์):   เป็นสารกันแดดกายภาพอีกตัวที่   ดีในการป้องกัน UVB   และป้องกัน UVA ได้ดีในระดับหนึ่ง มักใช้ร่วมกับ Zinc Oxide เพื่อประสิทธิภาพที่ครอบคลุม

Water Resistant / Very Water Resistant:  

  • ถ้าคุณเป็นสายกิจกรรมที่ต้องเจอเหงื่อหนักๆ หรือลงเล่นน้ำ ข้อความนี้สำคัญมากค่ะ
  • Water Resistant   หมายถึงกันแดดสามารถคงประสิทธิภาพได้   40 นาที   หลังการสัมผัสกับน้ำหรือเหงื่อ
  • Very Water Resistant   หมายถึงคงประสิทธิภาพได้นานขึ้นเป็น   80 นาที  

คุณสมบัติเพิ่มเติม (ที่อาจบ่งบอกถึงความอ่อนโยน)

  • Non-comedogenic (ไม่อุดตันรูขุมขน):   ดีสำหรับผู้ที่มีผิวมัน หรือเป็นสิวง่าย
  • Hypoallergenic (ไม่ก่อให้เกิดการแพ้):   เป็นข้อความที่บ่งบอกว่ามีการทดสอบแล้วว่าโอกาสแพ้ต่ำ แต่ก็   ไม่ใช่การรับประกัน 100%   ว่าจะไม่แพ้เลยนะคะ เพราะผิวแต่ละคนไม่เหมือนกัน
  • Fragrance-free (ปราศจากน้ำหอม):   น้ำหอมสังเคราะห์เป็นสาเหตุหลักของการแพ้และระคายเคืองผิวในหลายคน การเลือกแบบ Fragrance-free จึงดีที่สุด
  • Alcohol-free (ปราศจากแอลกอฮอล์):   แอลกอฮอล์บางชนิด (เช่น Alcohol Denat., Ethanol) อาจทำให้ผิวแห้งและระคายเคืองได้ ควรเลือกที่ไม่มีส่วนผสมเหล่านี้ (ยกเว้น Fatty Alcohols เช่น Cetyl Alcohol ซึ่งเป็นประโยชน์ต่อผิว)

สิ่งที่ “ควรหลีกเลี่ยง” บนฉลาก 

มาถึงหัวใจสำคัญนั่นคือสิ่งที่ควร “ปราศจาก” ในกันแดดของคุณค่ะ

สารกันแดดเคมีบางชนิดที่มีข้อกังวล

  • Oxybenzone (Benzophenone-3  นี่คือ ตัวร้ายอันดับต้นๆ ที่คุณ ควรหลีกเลี่ยงอย่างยิ่ง ไม่ใช่แค่ก่อการระคายเคือง แต่ยังเป็นสารรบกวนฮอร์โมนที่มีข้อกังวลสูง และเป็นตัวการหลักที่ทำลายปะการัง ทำให้หลายประเทศมีข้อกำหนดห้ามใช้แล้ว
  • Octinoxate (Octyl Methoxycinnamate): อีกหนึ่งสารที่ ควรหลีกเลี่ยง เพราะมีข้อกังวลเรื่องการเป็นสารรบกวนฮอร์โมน และมีส่วนในการทำลายปะการังเช่นกัน
  • Octocrylene: อาจก่อการระคายเคืองในบางคน และมีรายงานว่าอาจปนเปื้อนสาร Benzophenone ได้ นอกจากนี้ยังทำลายปะการังด้วย
  • Homosalate: มีข้อกังวลเรื่องการเป็นสารรบกวนฮอร์โมน
  •  Avobenzone: (แม้จะป้องกัน UVA ได้ดี) สารตัวนี้ ไม่เสถียร ค่ะ หมายความว่ามันจะเสื่อมสลายได้เร็วเมื่อเจอแสงแดด โดยเฉพาะเมื่อใช้เดี่ยวๆ หากมี Avobenzone ควร ตรวจสอบส่วนผสมอื่น ที่ช่วยให้ Avobenzone เสถียรขึ้น เช่น Octocrylene หรือ Mexoryl SX/XL (แต่ถ้าเป็นไปได้ การเลือก Mineral Sunscreen ไปเลยจะดีกว่า)

สารก่อการระคายเคือง/แพ้ทั่วไป

  • Fragrance / Parfum:     น้ำหอมสังเคราะห์   เป็นสาเหตุหลักของการแพ้และระคายเคืองผิว ไม่ว่าผิวคุณจะแพ้ง่ายหรือไม่ การเลือกแบบไม่มีน้ำหอมจะดีที่สุดค่ะ
  • Parabens (Methylparaben, Propylparaben ฯลฯ):   สารกันเสียที่ถูกใช้มานาน แต่มีข้อกังวลเรื่องการเป็นสารรบกวนฮอร์โมน ควรหลีกเลี่ยงหากเป็นไปได้
  • Phthalates (พทาเลต):   สารเพิ่มความยืดหยุ่นที่มักพบในผลิตภัณฑ์บางชนิด มีข้อกังวลเรื่องการรบกวนฮอร์โมนและพัฒนาการ
  • Sulphates (SLS/SLES):   สารทำความสะอาดที่อาจก่อการระคายเคือง พบได้น้อยในกันแดด แต่ก็ควรระวัง
  • Synthetic Dyes / Colorants:   สีสังเคราะห์ที่ไม่มีประโยชน์ต่อผิว และอาจก่อให้เกิดการแพ้หรือระคายเคืองได้
  • Alcohol Denat. / Ethanol (แอลกอฮอล์ที่ทำให้ผิวแห้ง):   แอลกอฮอล์ชนิดนี้จะทำให้ผิวแห้ง ระคายเคือง และทำลายเกราะป้องกันผิวในระยะยาว

เพื่อผิวสวยสุขภาพดีและโลกที่ยั่งยืน

ทุกครั้งที่คุณเลือกซื้อผลิตภัณฑ์ที่ปลอดภัยและ เป็นมิตรต่อสิ่งแวดล้อม นั่นคือการที่คุณกำลังใช้ “พลัง” ของคุณในฐานะผู้บริโภค เพื่อขับเคลื่อนให้ตลาดและผู้ผลิตหันมาพัฒนาผลิตภัณฑ์ที่ดีขึ้น ปลอดภัยขึ้น และยั่งยืนขึ้นค่ะ การอ่านฉลากกันแดดอย่างชาญฉลาด ไม่ใช่แค่เรื่องของความรู้ทางวิทยาศาสตร์ แต่คือการ ลงทุนเพื่อสุขภาพผิวและสุขภาพโดยรวมของคุณเอง ในระยะยาวค่ะ ผิวของคุณจะได้รับการปกป้องจากสารก่อกวนที่อาจทำร้าย และคุณก็สบายใจได้ว่าไม่ได้เพิ่มภาระให้กับสิ่งแวดล้อม

แหล่งอ้างอิง

  • Environmental Working Group (EWG) – Sunscreen Guide: (https://www.ewg.org/sunscreen/)
  • American Academy of Dermatology Association (AAD): (https://www.aad.org/)
  • U.S. Food & Drug Administration (FDA) – Sunscreen: How to Help Protect Your Skin from the Sun(https://www.fda.gov/drugs/understanding-over-counter-medicines/sunscreen-how-help-protect-your-skin-sun)
footer_button_check
footer_button_buy
footer_button_consult